Vòi nhĩ là gì?

Rối loạn chức năng vòi nhĩ là một bệnh thuộc chuyên khoa tai mũi họng, chiếm 1-2% dân số. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng phổ biến ở lứa tuổi nhà trẻ mẫu giáo hoặc tuổi trung niên (trên 45 tuổi). Bệnh lý rối loạn chức năng vòi nhĩ liên quan nhiều tới viêm tai giữa - thanh dịch, một trong những nguyên nhân làm trẻ nghe kém, ảnh hưởng tới sự phát triển ngôn ngữ (nói ngọng, nói chậm).

Bạn đang có dấu hiệu mắc bệnh về tai? =>Hỏi bác sĩ ngay để được tư vấn kịp thời, hiệu quả!

VÒI NHĨ NẰM Ở VỊ TRÍ NÀO TRONG TAI?

Vòi nhĩ là một ống xương – sụn nối tai giữa với thành bên họng mũi. Phần vòi nhĩ xương và sụn là hai chóp nón, dẹt ngang, đỉnh nối với nhau.

Ở người lớn vòi nhĩ dài trung bình 36mm, 1/3 là phần xương, cao 3-4mm, rộng 2mm, 2/3 còn lại là phần sụn, miệng lỗ vòi cao 8mm, rộng 5mm, trong khi đó ở trẻ còn bú vòi nhĩ gần như nằm ngang, không có eo, rất thông thoáng.

Vòi nhĩ là gì?

Niêm mạc vòi nhĩ thuộc niêm mạc biểu mô đường hô hấp trên có các tế bào nhày và các tuyến chế tiết. Trong niêm mạc vùng này có nhiều sợi xơ chun, nhiều mạch máu, tuyến nhày và mô lympho có nhiều ở miệng vòi hợp lại thành hạnh nhân vòi. Vòi nhĩ mở ra khi người ta ngáp, nuốt... dưới tác động của cơ nâng màn hầu trong và ngoài.

Khi vòi nhĩ mở làm không khí từ họng tràn vào hòm nhĩ và các khoang kế cận làm áp lực hai phía màng nhĩ được cân bằng, điều kiện nghe tốt với tai người bình thường. Nhờ hệ thống lông nhày của biểu mô hô hấp lót trong tế bào chũm, hòm nhĩ, vòi nhĩ mà các chất xuất tiết, các vi sinh vật được đào thải từ các khoang, hốc này ra họng để bảo vệ tai giữa.

VÒI NHĨ ĐẢM NHẬN CHỨC NĂNG GÌ?

Chức năng bảo vệ và dẫn lưu của vòi nhĩ với tai giữa đã và đang được nghiên cứu ở nhiều trẻ em, bởi việc sử dụng các kỹ thuật điện quang. Vòi nhĩ, tai giữa và hệ thống thông bào của xương chũm nối tiếp với nhau tạo thành dạng như bầu rượu có cổ dài và hẹp.

Miệng của hũ rượu là lỗ vòi nhĩ ở vòm mũi họng, đáy của hũ rượu là tai giữa và hệ thống thông bào xương chũm. Dịch có chảy qua cổ chai hay không tùy thuộc vào áp lực phía trên và phía dưới, độ dài của cổ hũ, độ nhớt của dịch nằm trong.

Chức năng của vòi nhĩ

Cấu trúc đặc biệt này có tính chất quyết định đối với chức năng bảo vệ của vòi nhĩ. Nếu lỗ vào của vòi nhĩ quá rộng dẫn đến việc các chất xuất tiết chảy vào tai giữa gây viêm tai giữa. Tư thế nằm ngửa là yếu tố thuận lợi cho dịch chảy vào tai giữa vì vậy ở trẻ sơ sinh không nên bế ngửa nhiều. Khi xì mũi, khóc, lặn hoặc máy bay lên xuống có thể tạo nên áp lực dương cao ở vòm mũi họng gây dịch từ vòm mũi họng chảy ngược vào tai giữa. Vòi nhĩ bình thường thì xẹp lại và không hoạt động do đó có áp lực âm nhẹ ở trong tai giữa.

Khi vòi nhĩ hoạt động bình thường có sự giãn ra một cách chủ động từng lúc ngắt quãng đã duy trì cân bằng áp lực của tai giữa với môi trường xung quanh. Khi vòi nhĩ không được giãn ra đủ, khi vòi nhĩ xẹp hoặc tắc thì sẽ gây áp lực âm trong tai giữa.

Trẻ em càng lớn chức năng vòi nhĩ càng tốt vì thế tỷ lệ bệnh viêm tai giữa càng giảm. Các tế bào xương chũm được coi là nơi dự trữ khí cho hòm nhĩ. Trong thời gian vòi nhĩ bị giảm chức năng, nhờ có khí dự trữ này hòa vào hòm nhĩ nên độ thông thuận của hệ màng nhĩ – xương con không bị ảnh hưởng vì vậy mà không ảnh hưởng đến sức nghe.

Ở trẻ em chức năng vòi nhĩ cũng thay đổi theo mùa. Mùa hè thu tốt hơn mùa đông xuân do đó bệnh lý viêm tắc vòi nhĩ cũng hay xảy ra vào mùa đông xuân kéo theo việc tăng tần xuất trẻ bị viêm tai giữa trong mùa này.